KALÇA EKLEMİ
Kalça sferik ya da küresel tipi basitçe bir top ve yuva eklemidir. Normalde, kalça ekleminin parçalarının pürüzsüz birlikte çalışır ve eklem ağrısız bir şekilde kolayca hareket eder. Ancak; hastalık, artrit veya yaralanma kalça eklemi fonksiyonunu bozabilir. Bu, kalça ağrısı, kasık ağrısı, kas zayıflığı ve kısıtlı harekete neden olabilir. İnsanların yaşlandıkça daha uzun yaşam beklentileri ve daha büyük aktivite seviyeleri, eklem replasmanlarının daha çok sayıda hastada yapılmasına yol açmıştır.
Kalça Nasıl Çalışır? Bu küresel eklem, vücudu desteklerken farklı yönlere dönmenizi sağlayan bir otomobilin tekerleğini aksa bağlayan top eklemini çok benzer. Top (femoral baş), uyluk kemiğinizin (femur) üst ucunda bulunur ve bu, bir yuvaya (asetabulum) oturur. Kıkırdak (pürüzsüz yumuşak doku tabakası) topu kaplar ve yuvayı döşer, bu da topun yuvada kolayca hareket etmesini sağlar. Hayatınızda sadece bir kere bu kıkırdak kaplaması verilir; hasar gördüğünde veya aşındığında kendini tamir edemez.
Kalça Ağrısı
Kalça ağrısının birkaç nedeni vardır. Genellikle üç kategoriye ayrılabilir: birincil kalça sorunları, ikincil kalça sorunları ve diğer bölgelerden kaynaklanan yansıyan ağrı. Birincil kalça ağrısı genellikle gerçek kalça eklemi içindeki sorunlardan kaynaklanır. Bu, femur başı (uyluk kemiğinin üstündeki top), kalça yuvası (asetabulum) ve labrumu (yuva etrafındaki yumuşak doku) içerir. Bu ağrı, femur başının veya yuvanın kıkırdak aşınmasından (artrit), labral yırtıklardan, top ve yuvanın şekil anomalilerinden (femoroasetabüler sıkışma), eklem içindeki dokularda iltihaptan (sinovit), kırılmadan (stres kırıkları veya yaralanma) veya enfeksiyondan kaynaklanabilir. İkincil kalça sorunları, kalçayı çevreleyen kasların, tendonların ve yumuşak dokuların yaralanması, zayıflığı veya iltihaplanması nedeniyle ortaya çıkar. Kalça ağrısı, kasların veya tendonların herhangi birinin yaralanması (kas gerilmeleri/yırtılmaları, tendon gerilmeleri/yırtılmaları) veya bu aynı kasların, tendonların veya yumuşak dokuların iltihaplanmasına bağlı olabilir. İlginç bir şekilde, kalçayı çevreleyen kasların zayıflığı da ağrıya neden olabilir. Yansıyan ağrı, vücudun diğer bölgelerinden kaynaklanan ve kalçaya yayılan veya kalçada hissedilen ağrıdır. Bu bölgeler arasında bel (sıkışmış sinir), sakroiliyak (SI) eklem (pelviste bir eklem iltihabı), kas zayıflığı, diz (artrit veya yaralanma) ve diğerleri bulunur. Kalça ağrısının tedavisi için bir doktor tarafından değerlendirme gerekmektedir. Bu, ağrının zamanlamasını ve yerini araştırmayı, fiziksel muayeneyi ve ağrılı bölgenin röntgenlerini içerir. Bu, nedeni ve mevcut tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olacaktır.
Kalça Artriti ya da Kalça Eklem Kireçlenmesi
Artrit, bir eklemdeki iltihaplanmayı ifade eder ve ağrı, şişlik, sertlik, istikrarsızlık ve sıklıkla şekil bozukluğuna neden olur. Şiddetli kalça artriti ve kalça ağrısı, kişinin aktivitelerini kısıtlayabilir ve yaşam tarzını etkileyebilir. Eğer kalça artritine bağlı kalça ağrısı yaşıyorsanız, tedavi seçeneklerinin mevcut olduğunu bilmek önemlidir. Bir eklemi etkileyebilen birden fazla artrit türü bulunmaktadır. En sık görülenler osteoartrit (dejeneratif eklem hastalığı), romatoid artrit, psoriatik artrit ve lupustur. Romatoid, psoriatik ve lupus artriti genellikle diğer durumlarla ilişkili olup romatoloji uzmanı veya başka bir tıp doktoru tarafından tedavi gerektirebilir. Osteoartrit veya dejeneratif eklem hastalığı, en sık olarak kalça, diz, ayak bileği ve ayak eklemlerinde görülen en yaygın artrit türüdür. Osteoartrit aynı zamanda “aşınma ve yıpranma artriti” olarak da bilinir çünkü kıkırdak basitçe aşınır. Kıkırdak kaybolduğunda, kemik daha yüksek stres seviyelerine maruz kalır, bu da ağrı, sertlik ve engellilik meydana getirir. Eğer artrit şiddetli ise ve tüm kıkırdak kaybolmuşsa, kemikler gerçekten birbirine sürtünerek bazı insanların “kemik-kemik artriti” olarak adlandırdığı duruma neden olabilir.
Nedenler ve Risk Faktörleri
Osteoartritin en sık görülen nedeni genetiktir, çünkü her bireyin kıkırdağının dayanıklılığı genlere dayanır. Eğer ebeveynlerinizde artrit varsa, dejeneratif eklem hastalığı riski taşımanız da olasıdır. Bunun yanı sıra, osteoartrit geçmiş bir travmanın, gut gibi metabolik durumların, önceki cerrahinin sonucu olabilir veya kendi anatomik yapınızdan kaynaklanabilir.
Belirtiler
Kalça osteoartriti olan hastalar için en sık görülen belirti ağrıdır. Kalça artritiyle ilişkili ağrı genellikle kasık veya uylukta hissedilir. Ağrı genellikle aktivite ile artar ve dinlenmeyle hafifler. Gece boyunca da ortaya çıkabilir ve şiddetli vakalarda uyku engelleyebilir. Kalça artriti olan hastalar genellikle sertlik yaşarlar ve yürürken topallama eğilimindedirler. Merdiven çıkmakta, ayakkabı ve çorap giymekte zorluk yaşayabilirler.
Teşhis
Doktorlar, hastanın tıbbi geçmişini ve semptomlarını sorgulayarak, fiziksel muayene yaparak ve etkilenen bölgenin röntgenini çekerek osteoartriti teşhis ederler. Artriti teşhis etmek için genellikle bir MRI yapmak gereksizdir, çünkü röntgenler neredeyse her zaman sorunun varlığını ve derecesini gösterir.
